انسان به طور فطری علاقه به موسیقی دارد اگر این استعداد در سنین پایین در او شکوفا شود در آینده می‌تواند در عرصه این هنر جذاب موفقیت‌های بزرگی را کسب نماید. به دلیل اهمیت آموختن موسیقی در کودکی شاخه‌ای از آن به نام آموزش موسیقی کودک شکل گرفته است. در این مقاله از آموزشگاه شمیم قصد داریم شما مخاطبین عزیز را با متدهای آموزش موسیقی کودکان آشنا کنیم.

مزایای آموزش موسیقی برای کودکان

انسان در سنین پایین در شکل‌گیری شخصیت و کسب مهارت انعطاف‌پذیرتر می‌باشد. به همین دلیل بهتر است آموختن موسیقی را به‌عنوان یکی از مهارت‌هایی که تأثیر بسیار مهمی در پرورش استعدادهای کودکان دارد در سنین پایین آغاز نماییم. در ادامه برخی از مزایای شگفت‌انگیز یادگیری موسیقی را مطرح خواهیم کرد.

• افزایش هوش کودک: در فرایند یادگیر موسیقی بخش‌های مختلف مغز درگیر می‌شوند در نتیجه آموزش و تمرین با یک ساز می‌تواند به توسعه هوش و تفکر کودک کمک کند.
• توانایی درک بهتر مفاهیم: به‌مرور زمان قدرت ذهنی کودکان در حین یادگیری موسیقی، بیشتر می‌شود و توانایی درک بهتر اطلاعات و مفاهیم را پیدا می‌کنند.
• افزایش خلاقیت: قدرت تجسم و خلاقیت کودکان با تمرین و نواختن موسیقی تقویت می‌شود و  با خلق یک قطعه استعدادشان شکوفا می‌گردد.
• بهترشدن عملکرد درسی: تمرینات موسیقی نیاز به تمرکز و دقت دارند، در نتیجه به‌مرورزمان تمرکز کودکان افزایش می‌یابد و این امر در درس‌خواندن آنها هم تأثیر مثبتی می‌گذارد.

• تقویت هماهنگی حرکات: نواختن یک ساز نیاز به هماهنگی بین حرکات دست، پا و چشم دارد. در نتیجه کودکان در حین آموزش موسیقی هماهنگی حرکات بدن خود را تقویت می‌کنند و قدرت تعامل بین اجزای بدن خود را تجربه می‌نمایند.
• ایجاد آرامش بیشتر: موسیقی تأثیر مثبتی بر روح و احساسات انسان دارد و باعث ایجاد آرامش می‌گردد.

متدهای آموزش موسیقی کودکان

در سراسر جهان روش‌های مختلفی برای آموزش موسیقی کودکان وجود دارد. بعضی از شیوه‌های آموزش باعث ایجاد کنجکاوی در کودکان می‌شود و آنها همان‌گونه که زبان مادری خود را می‌آموزند، موسیقی را یاد می‌گیرند. در این روش‌ها کودکان را تشویق به مشارکت فعال در اجرای موسیقی می‌نمایند و آنها تنها شنونده نیستند، در نتیجه استعداد و خلاقیت آنها تقویت می‌گردد. در ادامه با برخی از بهترین متدهای آموزش موسیقی کودکان آشنا خواهید شد.

روش های مختلف آموزش موسیقی برای کودکان

متد آموزشی ارف (Orff)

این متد توسط کارل ارف آلمانی در بین سال‌های 1920 تا 1930 ایجاد شد. در این روش کودکان با ترکیبی از آواز، رقص و بازیگری با ابزارهای موسیقی همچون سیلوفون، متالوفون، سنج، طبل، بلز، دایره و… آشنا می‌شوند. متد ارف به کودک کمک می‌کند تا موسیقی را در سطح فهم و درک خود بیاموزند.

ایده کارل ارف بر پایه اهمیت ریتم و حرکت در موسیقی شکل‌گرفته است. به این صورت می‌باشد که معلم در کلاس شعری را می‌خواند و دانش‌آموزان با استفاده از آلات موسیقی، شروع به نواختن می‌کنند. در این روش هنرآموز در چهار مرحله تقلید، اکتشاف، بداهه‌پردازی و آهنگ‌سازی موسیقی را می‌آموزد.

متد آموزشی کودالی (kodaly)

این متد توسط زولتان کودالی مدرس موسیقی مجارستانی ابداع شد. فلسفه کودالی این است که کودکان با استفاده از سازهای بومی و محلی منطقه خود و بر پایه آواز باید موسیقی را بیاموزند. یکی از خلاقیت‌های این روش استفاده از علائم دست و انگشتان برای  یادگیری نت‌های موسیقی است. با این متد یادگیری نت‌ها برای بچه‌ها ساده و قابل‌فهم می‌شوند. کودک به همراه اشاره دست، شروع به سلفژ و خواندن نت با دهان می‌کند و این امر باعث یادگیری صحیح خواندن در گام موسیقی و تشخیص نت با شنیدن صداها می‌شود.

روش آموزش کودک سوزوکی

این روش توسط یک ویولونست ژاپنی به نام دکتر دانیل شینیچی سوزوکی اختراع شد. این آهنگساز اعتقاد دارد که باید کودکان موسیقی را از طریق گوش‌دادن، حفظ‌کردن، تکرار و ساختن واژگان بیاموزند. این روش یکی از بهترین متدهای آموزش موسیقی کودکان است. سوزوکی روش یادگیری‌اش را بر پایه توانایی ذاتی کودکان پایه‌ریزی کرده و به همین دلیل متد خود را رویکرد زبان مادری نامید.

شاگردان سوزوکی از سن 2 یا 3 سالگی برای یادگیری ساز ویولن آموزش می‌بینند. آنها ابتدا آهنگ‌های کلاسیک و قطعات موسیقی را به صورت مداوم و منظم در مدرسه گوش می‌دهند این روش باعث می‌شود تا گوش موسیقیایی کودکان تقویت شود. همچنین کمک می‌کند کودک تغییر گام، سرعت و زمانبندی را در موسیقی تشخیص دهند. در روش سوزوکی نقش والدین در آموزش موسیقی کودکان بسیار پررنگ و تاثیرگذار است. به طوری که آنها می‌توانند در کلاس‌های موسیقی شرکت کنند و در خانه به عنوان معلم کودکان خود عمل نمایند.

متد آموزشی دالکروز

این متد توسط مدرس موسیقی سوئیسی به نام امیل جاش دال کروز ابداع شده و برپایه حرکات موزون است. این روش با تمرین سلفژ و شنیداری آغاز می‌گردد و با حرکات موزون بدن ترکیب می‌شود. به این صورت که کودک ابتدا موسیقی را گوش می‌دهد سپس آن را با حرکات موزون بدن اجرا می‌نماید.

سخن آخر

یادگیری موسیقی در سنین پایین اثرات بسیار مثبتی در هوش، تفکر، روحیه، ارتباطات اجتماعی و… کودکان دارد. بنابراین برای آموزش موسیقی کودکان خود اهمیت خاصی قائل شویم.